دلفی روشی است که در چارچوب آن می کوشیم از دانش ضمنی-شهودی مشارکتکنندگان که اغلب خبره هستند، برای اظهار نظر درباره آینده استفاده کنیم. این روش میکوشد از واگرایی در اندیشهها بهسوی همگرایی حرکت کند. دلفی اغلب در دو یا سه راند (دور) برگزار میشود و مشارکتکنندگان ناشناس باقی خواهند ماند.
دلفی، تکنیک ایجاد فرایندهای ارتباطی گروهی، بهمنظور پرداختن به مسایل پیچیده است. کارشناسان این روش را بهطور ویژه، در مجموعهای از دورههای یادگیری تکراری بهکار میبرند. دلفی، در آغازراه، دیدگاه اولیۀ گروه را مشخص میسازد و دربارۀ نگرشها و اهداف متفاوت، بازخورد اولیه فراهم میسازد و در انتها نیز بهدنبال یافتن راهکارهایی است که مورد اجماع باشد.
هویت کسانیکه به تحلیل گروهی مشارکت میکنند، ناشناس باقی میماند. آنها میتوانند نتایج را بهمحض طرح دیدگاه خود یا همکارانشان، مشاهده کنند. در آغاز کار، سازماندهندگان پرسشهایی دربارۀ آینده تدوین میکنند و این پرسشها را به اطلاع مشارکتکنندگان میرسانند.
مشارکتکنندگان نیز با پاسخهای خود و با رتبهبندی و تفسیری که انجام میدهند، واکنش نشان میدهند. سازماندهندگان سپس تفسیرهای ناشناختۀ دریافتی را تعدیل میکنند تا بتوانند پرسشهای بهتری تدوین کنند. این فرایند چند بار دیگر تکرار میشود تا اینکه سرانجام اجماعی در عقاید بهدست آید.
🔻کاربردهای روش دلفی
🔸ایجاد اجماع؛
🔸پرهیز از ایجاد گروه فکری (گروهاندیشی یکجانبهنگر)؛
🔸تولید اندیشه؛
🔸پیشنگری مسایل آینده.
🔻توانمندیها
🔸نیل سریع به اجماع؛
🔸مشارکت مجازی؛
🔸پرداختن به یک یا چند پرسش.
🔶کاستیها
🔸تغییر پارادایمها ممکن است دشواریساز باشد؛
🔸تخصص مشارکتکنندگان نتیجه را ضعیف و همراه با سویگیری میسازد ؛
🔸به تاثیرِ برگذر توجه نمیشود؛
🔸مدیران کارگروهها ممکن است دربارۀ نتایج، جانبدارانه عمل کنند؛
🔸این امکان وجود دارد که اختلاف دیدگاهها بهشکل مناسب حلوفصل نشود.
⚪️گامهای اجرایی :
▪️ایجاد کارگروه ؛
▫️گزینش درست مشارکتکنندگان؛
▪️طرح درست پرسش یا پرسشها؛
▫️ایجاد تردید در باورهای اولیۀ کارشناسان؛
▪️رأیگیری یا تفسیر در دور اول؛
▫️تحلیل در دور اول؛
▪️بازنگری پرسش یا پرسشها؛
▫️رأیگیری یا تفسیر در دور دوم؛
▪️تحلیل در دور دوم (درصورت نیاز، تعداد دورها بیشتر خواهد شد)؛
▫️دستیابی به اجماع مناسب؛
▪️تهیه و تدوین نتیجهگیریها.
✍️دکتر سعید خزایی